معرفی بهترین خاک کاکتوس + طرز تهیه

 گیاه کاکتوس یکی از بهترین گیاهانی است که برای نگهداری و خرید و فروش، پیشنهاد می‌شود؛ چرا که شرایط نگهداری از این گیاه آسان‌تر از سایر گیاهان آپارتمانی است. با این وجود نمی‌توان گفت کاکتوس نیاز به هیچ نگهداری نخواهد داشت و اگر به دنبال این هستید کاکتوستان همیشه سرحال باشد لازم است نکاتی نیز رعایت شود.مهمترین موضوع در مورد نگهداری کاکتوس، خاک مخصوص کاکتوس است که در رده شرایط نگهداری کاکتوس قرار می‌گیرد. به همین خاطر ما در ادامه این مقاله سعی می‌کنیم بهترین خاک مناسب کاکتوس را از نظر خصوصیات و ویژگی‌ها بررسی کنیم و در خصوص تقویت، تهیه و خرید آن نیز راهنمایی‌هایی ارائه دهیم. پس با ایران گرولایت همراه باشید. 🌵

خاک کاکتوس چگونه باید باشد

با آنکه خاک کاکتوس نیاز به عناصر زیادی ندارد؛ اما باید دارای ساختاری مناسبی باشد که برای گیاه امکان رشد و توسعه صحیح رو فراهم کند. در زیر به بررسی ویژگی‌های مناسبی که باید در مورد خاک مخصوص کاکتوس رعایت شود می‌پردازیم:

زهکشی خوب خاک کاکتوس:

 خاک کاکتوس باید متخلخل یا تخلیه شده و حاوی مواد شنی و سبک باشد و اجازه دهد آب اضافی به سرعت تخلیه شود. به یاد داشته باشید کاکتوس‌ها خاک خشک و آهکی را ترجیح می‌دهند و اگر خاک مرطوب باشد ریشه‌های این گیاه می‌پوسد. در نتیجه استفاده از خاک کاکتوس با زهکشی مناسب، از احتباس آب جلوگیری کرده و رطوبت زیاد رو از گیاه دور نگه می‌دارد.

هوادهی به ریشه‌ها و اجزای درون خاک کاکتوس:

یکی از ویژگی‌های دیگری که باید خاک مناسب کاکتوس داشته باشد، ویژگی وجود فضاهای مناسب در بین ذرات خاک است که کاملاً با همان زهکشی خاک نیز در ارتباط است. خاک برای کاکتوس نباید چسبنده و فشرده باشد و باید به هوا اجازه دهد که به ریشه‌های گیاه نفوذ کرده و امکان تنفس بهتری را برای گیاه فراهم کند. این به جلوگیری از رشد قارچ کمک می‌کند و باعث رشد سالم ریشه می‌شود.

مواد آلی کم:

 خاک کاکتوس به طور معمول حاوی درصد کمتری از مواد آلی در مقایسه با خاک‌های گلدان معمولی است. این امر احتمال تراکم خاک را کاهش می‌دهد و به جلوگیری از حفظ رطوبت بیش از حد خاک کمک می‌کند. با این حال دقت نمایید عناصر و مواد مغذی موجود در خاک نباید صفر شود و سعی کنید از خاک مناسب کاکتوسی استفاده نمایید که همین مواد آلی کم را پتاسیم، نیتروژن و فسفر شامل شود. دقت نمایید نیتروژن نباید بیش از حد در خاک کاکتوس وجود داشته باشد!

میزان Ph مناسب خاک کاکتوس:

نکته دیگری که باید در خصوص خرید خاک کاکتوس دقت نمایید میزان اسیدی یا بازی بودن خاک است. بیشتر گونه‌های کاکتوس در خاک با pH بین 6 و 7 رشد بهتری دارند. این سطح pH تقریباً خنثی و متمایل به اسیدی بوده که یک استاندارد برای بیشتر خاک گیاهان خانگی محسوب می‌شود. در نتیجه اگر خاک تهیه می‌کنید معمولاً خاک‌ها همین مقدار pH را دارند؛ اما اگر از کود شیمیایی استفاده کردید ممکن است pH خاک کمی تغییر کند که با آبیاری درست آن را دوباره تنظیم کنید. البته با استفاده از گوگرد یا سنگ آهک نیز می‌توانید pH خاک مخصوص کاکتوس را تنظیم کنید که در جلوتر در بخش آموزش تهیه خاک کاکتوس اشاره می‌کنیم.

اجزای معدنی:

 خاک کاکتوس در حالت ایده‌آل باید حاوی اجزای معدنی مانند ماسه، پرلیت یا پوکه باشد. این مواد باعث زهکشی، تقویت ساختار خاک و جلوگیری از غرقابی می‌شوند.

نکته: با وجود اینکه در بالا در خصوص خاک مناسب کاکتوس ویژگی‌هایی را عنوان کردیم، اما باید توجه نمایید که کلیت انواع کاکتوس را در نظر گرفتیم و ممکن است برخی گونه‌های کاکتوس نیازمند میزان  pH متفاوت یا عنصر خاصی باشند. ولی با این حال به طور کلی اگر ویژگی‌ها را رعایت نمایید برای نه تنها کاکتوس بلکه همه گیاهان (به غیر از مقوله عناصر) کاربردی خواهد بود.

بهترین ترکیب خاک مناسب کاکتوس

. اگر بخواهیم به صورت ساده ترکیبات بهترین خاک برای کاکتوس رو ذکر کنیم، باید بگوییم بهترین ترکیب خاک برای این گیاه ارزشمند، خاکی است که از شن، ماسه، پیت ماس و ورمی کمپوست تشکیل شده باشد. سه ترکیب معرفی شده، بسیار سبک بوده و از زهکشی بالایی برخوردار هستند که کیفیت خاک کاکتوس رو برای پرورش این گیاه بالا می­برد. شن و پرلیت به خاک کمک می‌کند تا تخلیه شود و رطوبت زیاد رو از گیاه دور نگه دارد. همچنین، کمپوست حاوی مواد آلی هست که به گیاه از نظر تغذیه‌ای کمک می‌کند و در نهایت، ماسه به خاک کاکتوس کمک می‌کند تا تهویه مناسبی داشته باشد.

خاک مخصوص کاکتوس را از کجا تهیه کنیم؟

قابل ذکر هست که می‌توانید برای خرید خاک کاکتوس به صورت آماده، از فروشگاه‌های گل و باغچه و حتی برخی گل‌فروشی تهیه نمایید. اما همچنین می‌توانید بهترین خاک برای کاکتوس را خودتان با خرید اجزا مختلف به ارمغان بیاورید که به طور خاص برای رشد و توسعه کاکتوس تولید شده است. در زیر به طرز تهیه خاک کاکتوس می‌پردازیم.

طرز تهیه خاک کاکتوس مناسب

برای تهیه بهترین خاک کاکتوس، باید از ترکیب شن، پرلیت، کمپوست و ماسه استفاده کنید. این ترکیب، بهترین شرایط رو برای رشد و پرورش گیاه کاکتوس، به دنبال دارد. به صورت کلی، موارد مهم در تهیه خاک کاکتوس شامل توضیحات زیر می­شود:

گام اول: شست و شوی شن

 در ابتدا باید شن رو شست‌و‌شو دهید تا هر گونه آلودگی پاک شود. لازم به ذکر هست که شست‌و‌شو شن و ماسه، فواید زیادی رو با خودش به دنبال دارد. سپس آن را درون یک ظرف بزرگ مثل تشت قرار داده و به مقدار مورد نیاز برای خاک کاکتوس خود، اضافه کنید

گام دوم: اضافه‌کردن پرلیت.

پرلیت یک ماده سبک هست که به خاک کمک می‌کند تا به خوبی تخلیه شود و با توجه به اینکه رطوبت برای گیاه کاکتوس مناسب نیست، این ماده می­تواند کاکتوس رو از رطوبت زیاد نجات دهد. باید پرلیت را به شن اضافه کنید و آن­ها رو با هم مخلوط کنید. نسبت متعادلی که بین پرلیت و شن حدود یک به یک هست؛ یعنی به همان میزانی که پرلیت به خاک مخصوص کاکتوس اضافه می­شود، باید شن هم اضافه شود.

گام سوم: اضافه کردن مواد آلی مانند ورمی کمپوست

کمپوست حاوی مواد آلی است که از نظر تغذیه‌ای نقش مهمی در تهیه بهترین خاک کاکتوس ایفا می‌کند. کمپوست رو به مقدار مورد نیاز خودتان به مخلوط شن و پرلیت اضافه کنید. نسبت معمول بین کمپوست و مخلوط شن و پرلیت هم حدود یک به یک هست و تفاوتی در اندازه­ها ندارد.

گام چهارم: اضافه کردن ماسه

در آخر باید ترکیب ماسه رو به مخلوط به دست آمده، اضافه کنید. ماسه به خاک کاکتوس کمک می‌کند تا تهویه مناسبی به وجود بیاید. میزان ماسه برای خاک هم یک به یک هست و درست مثل مراحل قبل باید اندازه‌گیری شود. به جای ماسه می‌توانید از پوکه یا شن مرغ نیز استفاده کنید.

گام پنجم: مخلوط کردن خاک

در مرحله نهایی باید تمام ترکیبات خاک مخصوص کاکتوس رو با هم مخلوط کنید تا یک خاک یکنواخت و همگن تولید شود. توجه داشته باشید که هرچقدر ترکیبات خاک کاکتوس، بیشتر مخلوط شود، کیفیت خاک به همان میزان بالاتر می‌رود. عکس خاک کاکتوس در نهایت مانند شکل زیر می‌شود.

گام ششم: اندازه گیری pH خاک کاکتوس

در آخرین مرحله از تهیه خاک کاکتوس  به صورت دستی لازم است میزان اسیدی یا بازی بودن خاک چک شود. البته معمولاً خاک بدست آمده با آبیاری با آب خنثی به میزان اسیدی و بازی بودن نرمال می‌رسد و نیازی به این مرحله نیست. اما اگر pH متر خاک دارید این کار را انجام دهید. در صورتی که خاک کاکتوس اسیدی بود می‌توانید با افزودن مقدار کمی گوگرد عنصری یا پیت ماس اسیدی آن را کاهش دهید. برعکس، اگر PH خاک خیلی کم باشد، می‌توانید با افزودن سنگ آهک آن را کمی افزایش دهید.

جهت تهیه خاک کاکتوس مناسب می‌تواند تمام موارد گفته شده را در فروشگاه‌های گل و گیاه خریداری نمایید. البته در کنار این ترکیب می‌توانید از مواد دیگری مانند ترکیب خاک باغچه، شن و پرلیت هم استفاده نمایید. همچنین دقت نمایید در انتها خاک را در گلدانی قرار دهید که دارای سوراخ زهکشی باشد، وگرنه تمام زحمات شما جهت تهیه خاک کاکتوس زهکشی شده از بین می‌رود.

چگونه خاک کاکتوس را تقویت کنیم؟

خاک کاکتوس نیاز به مراقبت ویژه‌ای ندارد، زیرا این گیاه به خاک خشک عادت داشته و به خاطر مقاومت بالا عناصر کم هم جوابگوی تغذیه آن خواهد بود. با این حال اگر احساس کردید گیاهتان شادابی گذشته را ندارد و علت آن را بستر آن می‌دانید برای تقویت خاک کاکتوس و ایجاد شرایط بهینه برای گیاه خود، به نکات زیر توجه کنید:

در ابتدا بهتر است بگوییم باید برای تقویت خاک کاکتوس در نظر بگیریم مشکل بستر از بافت خاک و رطوبت آن است یا به دلیل صفر بودن عناصر.

تقویت بافت و ساختار خاک مخصوص کاکتوس

همان طور که به آن اشاره کرده بودیم گیاه کاکتوس خاک خشک با زهکشی بالا را ترجیح می‌دهد. چنانچه خاک کاکتوس زهکشی خود را از دست داده باشد و یا زیاد به آن آب داده باشید بهتر است در قدم اول کمی آبیاری به آن را به تأخیر بیندازید تا خاک کاکتوس خشک شود. سپس در قدم بعدی می‌توانید زهکشی آن را با استفاده از اضافه کردن موادی مانند ماسه درشت، پرلیت، پوکه یا شن مرغ به خاک گیاهتان تخلخل خاک کاکتوستان را افزایش داده و از غرقاب شدن آن جلوگیری کنید.

تقویت خاک با عناصر معدنی

خاک مناسب کاکتوس نباید دارای مواد آلی زیادی باشد، اما صفر بودن عناصر در خاک نیز اشتباه است. برای تقویت خاک کاکتوس، بهترین کار خرید کود مخصوص کاکتوس است که نیتروژن، پتاسیم و فسفر باشد. جهت این کار معمولاً از کودهای 5-10-10 یا 1-7-6 استفاده می‌کنند. با این حال ممکن است گونه کاکتوس شما برای سرحال شدن به عناصر دیگری یا میزان بیشتری از این عناصر نیاز داشته باشد پس بهتر است یک مشاوره خرید کود برای تقویت خاک کاکتوس داشته باشید.

البته از دیگر راهکارهای دستی برای تقویت خاک کاکتوس می‌توانید از کمپوست، پودر سنگ آهک و پوسته صدف خرد شده استفاده نمایید.

تعویض خاک کاکتوس

با وجود امکان تقویت خاک کاکتوس با گذشت زمان، خاک می‌تواند تجزیه شود و ساختار خود را از دست بدهد. برای حفظ استحکام آن، خاک کاکتوس را هر 1 الی 2 سال یک بار باید عوض کنید. گیاه را به آرامی از گلدانش خارج کنید، خاک قدیمی را تکان دهید و مخلوط خاک تازه کاکتوس را جایگزین آن کنید. این به ارائه یک محیط غنی از مواد مغذی و زهکشی خوب برای گیاهان شما کمک می‌کند.

با انجام این مراحل می توانید خاک کاکتوس خود را تقویت کرده و محیطی مناسب ایجاد کنید که سلامت ریشه و رشد کلی گیاه را افزایش دهد. 🌵 چناچه سوالی در خصوص خاک مناسب کاکتوس داشتید می‌توانید برای ما کامنت بگذارید.