گل بونسای، از گیاهان لوکس آپارتمانی است که می توان از آن در آپارتمان و یا فضای آزاد مانند تراس نگهداری کرد. گیاه بونسای انواع مختلفی دارد و نگهداری آن بسته به نوع گیاهی که دارید متفاوت است. در ابتدا توصیه می کنم که برای نگهداری از انواع بونسای استفاده کنید که نگهداری آنها نسبت به سایر گیاهان دیگر راحت تر باشد. در این مقاله سعی داریم به روش نگهداری بونسای و تکثیر بونسای بپردازیم با ما همراه باشید. گیاه بونسای جزو گیاهان خاص و درختچه های مینیاتوری است که به طرز خاصی دیزاین شده است. در واقع بونسای ها، همون گیاهان عادی هستند که با روشی خاصی ساقه و ریشه هایش کوچک شده و در گلدان شبیه ظرف کاشته شده است. بن سای ها را برای اینکه ساختاری شبیه ساختار گیاه اصلی داشته باشند به روشهای خاصی هرس می کنند یا اینکه به کمک سیم قسمتهایی از آن را می‌پیچند. خاستگاه اولیه بونسای به چین و ژاپن بر می گردد و به ژاپنی به معنی در ظرف کاشته شده می باشد. اولین بار در اوایل قرن ۱۴ میلادی استفاده از گل بونسای و ساخت بونسای شروع شده است. در آن موقع بونسای مخصوص قشر ثروتمند بود. خیلی از افراد معتقدند که درست کردن و نگهداری از گل بونسای زیبا، علاوه بر لذت بخش بودن روشی برای جلوگیری از استرس است. روش نگهداری بونسای در زیر ابتدا به شرایط کلی نگهداری بن سای مانند آبیاری بونسای، نور مورد نیاز و غیره می پردازیم: آبیاری بونسای طریقه آب دادن به گل بونسای بسته به نوع بونسای دارد. البته شرایط محیطی و خاک مورد استفاده برای نگهداری بونسای نیز مهم است. معمولاً بهتر است سطح خاک بونسای خشک نباشد و مرطوب بماند. به طور کلی طریقه آب دادن گل بونسای باید طوری باشد که به ریشه کاملا آب برسد و ریشه خشک نماند. از طرفی اگر آبیاری بونسای زیاد باشد منجر به پوسیدگی ریشه می شود. دو روش برای آبیاری بونسای وجود دارد. در روش اول به محض اینکه سطح خاک بونسای خشک شد آب را به آرامی به گیاه می دهند و تا زمانی آبیاری ادامه پیدا میکند که آب اضافی از سوراخهای زیر گلدان خارج شود. در روش دوم، گلدان را در ظرف بزرگ از آب به طوری که تمام سطح گلدان داخل آن قرار گیرد و به گیاه آب نرسد، قرار می دهند. آب از پایین گلدان وارد می‌شود و به محض اینکه حباب های هوا تمام شدند، گلدان به اندازه کافی آب جذب میکند، در این صورت می توانید از ظرف آب خارج کنید. رطوبت مورد نیاز بونسای بسته به نوع گیاه، معمولاً به رطوبت متوسط تا بالایی برای حفظ سلامتی احتیاج دارند. به خصوص در فصل زمستان که رطوبت هوا کم می‌شود، برای تامین رطوبت بونسای می‌توانید از جزیره یا دستگاه رطوبت ساز استفاده کنید. برای نگهداری بونسای، استفاده از اسپری مه پاشی توصیه نمی شود. برای درست کردن جزیره در یک سینی یا ظرف که کمی عمق دارد چند لایه سنگریزه بریزید و گلدان بونسای روی آن قرار دهید. حال مقدار کمی آب بریزید به طوری که که زیر گلدان بونسای خشک باشد. این آب به مرور بخار شده و رطوبت اطراف بونسای را تامین می کند. نور مورد نیاز برای نگهداری گیاه بونسای بهترین محل جهت نگهداری بونسای، بستگی به گیاهی که از آن بونسای تهیه می شود دارد. بعضی از بونسای ها را می توان در فضای باز و در نور مستقیم یا سایه قرار داد و برخی دیگر را فقط می توان در آپارتمان و یا هر فضای بسته دیگر نگهداری کرد. اگر گیاه به نور غیرمستقیم خورشید احتیاج دارد، بهترین مکان، پنجره جنوبی یا غربی و شرقی مناسب است و اگر امکان تأمین نور مناسب برای گیاه فراهم نباشد، بهتر است از لامپ مخصوص رشد گیاه استفاده کنید. شما می‌توانید با توجه به نوع بنسای و نیاز آن از انواع لامپ رشد گیاه ایران گرولایت استفاده کنید. خاک خاک مناسب بونسای باید زهکشی خوبی داشته باشد و آب اضافی را خارج کند و نیز بتواند آب را به مقدار مورد نیاز در خودش نگه دارد. استفاده از ذرات درشت در خاک بونسای توصیه می‌شود تا امکان جریان هوا به داخل خاک وجود داشته باشد و اکسیژن رسانی به ریشه ها به خوبی انجام شود. برای انواع بونسای خاک های مختلف استفاده می‌شود ولی توصیه می شود که خرده سفال، پومیس و سنگ گدازه به همراه خاک باغچه و پیت ماس استفاده شود. با توجه به نوع بونسای که از چه گیاهی تهیه می شود، بهتر از خاک مناسب آن گیاه استفاده شود. خاک مناسب گیاهان آپارتمانی را از ایران گرولایت تهیه کنید. کود دهی گیاه بونسای گیاه بونسای نیز مانند سایر گیاهان به مواد مغذی برای رشد و سلامتی بهتر احتیاج دارد و به خاطر اینکه خاک قرار گیری بونسای نسبت به خاک گیاه اصلی کمتر است، نیاز به کود برای گیاه بنسای ضروری است. بهتر از کود شیمیایی که حاوی مقادیر مساوی از نیتروژن و فسفر و پتاسیم است، مانند کود20-20-20 یا کود 10-10-10 استفاده کنید. بهتر است که قبل از کود دادن ، ابتدا آنرا آبیاری کرده باشید. کود دهی بونسای را در تابستان و بهار به صورت هفتگی و در زمستان به صورت ماهانه یا دو ماه یکبار انجام دهید. چگونه گیاه بونسای را هرس کنیم؟ یکی از نکات مهم برای نگهداری بونسای هرس کردن آن است، هرس کردن بونسای کاری تخصصی است و نیاز به دقت و مهارت فراوانی دارد. در واقع هدف از هرس کردن بن سای حفظ شکل قبلی آن و شکل دادن جدید به آن است. دو نوع هرس کردن تعمیری و ساختاری وجود دارد. هرس کردن تعمیری در هرس کردن تعمیری، رشد شاخه های کوچک تر بیشتر می شود و این امکان دارد که ظاهر درختچه بونسای حفظ شود. جوانه های تازه گیاه را جدا کنید و این باعث می شود که رشد برگ های کوچک تر بیشتر شود. معمولاً زمانی که گیاه رشد خوبی پیدا کند و تبدیل شدن به درختی با ظاهر ناخوشایند کند، باید هرسش کنید. برای گلدهی بهتر بونسای، هرس بهتر است در طول بهار انجام شود تا امکان اینکه گل های بیشتری درسال بعد بدهد، بیشتر شود. اگر گیاه بونسای شما گل نمی دهد، بهترین زمان برای هرس کردن در تابستان و مرداد ماه است. هرس کردن ساختاری هرس کردن ساختاری کمی پیشرفته تر و مشکل تر است. بهتر است زمانی انجام می شود که در فصل خواب بونسای یعنی فصل زمستان، انجام شود. در این فرآیند شاخه های اولیه درخت را هرس می کنند. یکی دیگر از راه‌های هرس کردن برای اینکه گیاه ساختار و شکل صحیح داشته باشد، بستن سیم به شاخه‌های بونسای است. با این روش می توان الگوی مشخصی برای ساختار و رشد گیاه ایجاد نمود. این روش برای گیاهانی که شاخه هایشان خیلی سریع رشد می کند باعث ایجاد اسکار می شود. هرس کردن گیاه بونسای را با قیچی مخصوص گیاه بونسای انجام دهید و حتماً قبل از هرس کردن آن را با الکل ضدعفونی کنید که منجر به بیماری قارچی و آلودگی در گیاه بونسای تان نشود. تکثیر گیاه بونسای در این بخش قصد داریم به روشهای تکثیر گیاه بونسای بپردازیم. کاشت بونسای معمولاً سخت و فرآیندی زمانبر است که به حوصله زیادی احتیاج دارد. پنج روش برای تکثیر گیاه بن سای وجود دارد که شامل: تکثیر بونسای از طریق کاشت بذر تکثیر بونسای از طریق قلمه زدن تکثیر بونسای از طریق پیوند زدن تکثیر بونسای از طریق خوابانیدن هوایی تکثیر بونسای از طریق ساقه ای که پوست آن برداشته شده است قلمه زدن هم به سه روش قلمه برگ، قلمه ریشه و قلمه ساقه انجام می شود. در ادامه به هریک از آنها خواهیم پرداخت. قبل از اینکه به روشهای مختلف تکثیر بونسای بپردازیم باید نکاتی را رعایت نماییم: بهترین زمان برای تکثیر بونسای، انتهای زمستان و اوایل فصل بهار برای یا در تابستان می باشد. در گیاهان بن سای که دارای چوب سختی هستند بهتر است در اواخر زمستان و گیاهان دیگر که دارای چوب نرم هستند را در بهار و تابستان تکثیر کنید. بهتر است قبل از تکثیر محیط کار، قیچی و یا چاقو و دستهایتان کاملاً ضدعفونی و تمیز باشد تا از انتقال هرگونه بیماری به گیاه بونسای جلوگیری شود. در ادامه به روش های مختلف برای تکثیر و افزایش گیاه بونسای می پردازیم: تکثیر بونسای از طریق بذر یکی از روش های تکثیر و کاشت بونسای، تکثیر از طریق بذر می باشد. در این روش ابتدا در زمستان بذرهای درختان را جمع کنید و یا بذر آماده آن را تهیه کنید. به دلیل اینکه بذرها غلاف سفت و محکمی دارند، برای اینکه رشد خوبی داشته باشند، آن ها را به مدت چند ساعت در ظرف پر از آب قرار دهید. بذرهایی که در آب می‌مانند، سالم هستند و بعد از چند ساعت آن را جدا کنید. ظرف به شکل مستطیل با عمق ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر تهیه کنید و در زیر آن سوراخ هایی ایجاد کنید. درون ظرف را با ترکیب مناسب از شن، پودر سفال، کمپوست و پیت ماس بپوشانید به طوری که 3 الی 4 سانتی متر بالای ظرف خالی باشد. برای اینکه گیاه دچار بیماری نشود می‌توانید کمی قارچ کش به خاک آن اضافه کنید. خاک را با آبی که مدتی دپو شده و کلر آن از بین رفته است آبیاری کنید تا از سوراخ انتهای ظرف خارج شود. وقتی که آب اضافه دیگر از زیر ظرف خارج نشد، بذرها را در داخل شیار های ۲ سانتی متر قرار دهید و روی آن را بپوشانید. بهتر است که برای رشد و تکثیر بهتر بونسای، آن را در گلخانه نگهداری کنید. ولی اگر دسترسی به گلخانه ندارید بر روی ظرف کیسه نایلونی بکشید و روی کیسه چند سوراخ ایجاد کنید و حالت گلخانه‌ای برای آن ایجاد کنید. سپس گیاه را در معرض نور مستقیم قرار داده و به طور مداوم خاک را مرطوب نگه دارید، برای اینکه بیماری قارچی در خاک ایجاد نشود و جریان هوا بر قرار باشد، روزی سه الی 4 ساعت، کیسه را بردارید. از مزایای این روش تکثیر بونسای این است که از همان ابتدا می توان شکل گیاه را با حالت دادن به کمک سیم در جهت مورد دلخواه و بدون اینکه هرس خاصی داشته باشد طراحی کرد. از معایب این روش تکثیر بونسای، این است که از گیاه بونسای مادر تهیه نمی شود. ممکن است شکل و ظاهر آن کاملاً متفاوت باشد و چون از اول کاشته می شود فرآیندی بسیار زمانبر است. تکثیر بونسای از طریق قلمه زنی تکثیر بنسای از طریق قلمه زنی، از سه روش قلمه ساقه، قلمه ریشه و قلمه برگ انجام می شود. تکثیر از طریق قلمه زدن ساقه بهترین و مطمئن ترین روش تکثیر گیاه بونسای است و گیاهان حاصل بهترین نتیجه را خواهند داشت. قلمه زدن از طریق برگ برای بن سای های آپارتمان که دارای برگهای بزرگ و قدرتمند هستند توصیه می شود. اما اکثر گیاهان بن سای دارای برگهای ظریفی هستند و قوی ترین قسمت گیاهان بونسای ساقه و تنه آنهاست. قلمه زدن از ساقه می تواند از سه ناحیه قلمه سرشاخه، قلمه میان شاخه و قلمه پاشنه دار باشد. اینکه از کدام قسمت برای تکثیر و قلمه زدن استفاده می شود، مهم نیست. اما معمولاً قلمه سرشاخه بیشترین کاربرد برای تکثیر بونسای را دارد. ساقه ای که به عنوان قلمه برای تکثیر بونسای انتخاب می شود باید سالم، قوی و محکم باشد و حداقل چند برگ داشته باشد، ارتفاع آن کوتاه باشد و حداقل ۵ گره در فاصله ۵ تا ۱۰ سانتیمتر وجود داشته باشد و قطر آن بین 2 تا 5 میلیمتر باشد. وقتی که ساقه ها را انتخاب کردید فاصله ۲ تا ۳ سانتیمتر از ساقه اصلی یا تنه داشته باشد و با چاقو تیز و استریل آن را برش دهید و این کار را با دقت انجام دهید. زاویه برش بین 30 تا 45 درجه باشد. برگهایی که نزدیک محل برش هستند را جدا کنید و برگهای بزرگ آن را بردارید. برای اینکه محل برش از گیاه بونسای مادر دچار بیماری نشود، آن را با چسب پیوند یا پودر زغال و خاکستر سیگار بپوشید. گلدانی با اندازه مناسب انتخاب کرده و با خاکی که ترکیبی از شن و ماسه و کمپوست است پر کنید و ابتدا خاک را آبیاری کنید تا آب اضافی از زیر گلدان خارج شود و بهتر است از آبی که استفاده می‌کنید، آب بدون کلر باشد. زمانی که دیگر از سوراخهای انتهای گلدان آب خارج نشد، بهترین زمان کاشت قلمه‌ها است. قلمه‌ها پس از جدا شدن تنه اصلی در خاک کاشته می شود، اما بعضی از بن سای ها که ساقه های گوشتی دارند مانند بونسای کراسولا و یا بونسای ادنیوم بهتر است، پس از برش به مدت یک یا دو روز در فضای آزاد بماند تا قسمت انتهای آن خشک شود و سپس قلمه ها را آغشته به هورمون ریشه زایی کنید و در خاک قرار دهید. در این روش تکثیر بونسای بهتر است که شرایط گلخانه ای برای آن ایجاد کنید، زیرا کمک به رشد بونسای میکند. گلدان بونسای را با کیسه پلاستیکی بپوشانید و سوراخهایی بر روی کیسه ایجاد کنید و در معرض نور غیر مستقیم و زیاد قرار دهید و بهتر است روزی سه الی چهار ساعت کیسه را بردارید تا هوا به خوبی در جریان باشد و نیز خاک گیاه مبتلا به بیماری های قارچی نشود. تکثیر گیاه بونسای به این روش ممکن است یک تا دو سال زمان ببرد و در این مدت می‌بایست به طور مداوم مراقب بونسای تازه خود باشید و از کودهای مخصوص رشد بونسای مانند 20-20-20 به صورت نصف مقدار درج شده بر روی بسته استفاده کنید. بهتر است که به طور هفتگی کوددهی را انجام دهید. برای شکل دهی به شکل های زیبا و دلخواه بونسای، زمانی که تنه گیاه شروع به شکل گیری کرد آن را سیم پیچی کنید و سیم پیچی طوری انجام ندهید که سفت باشد و منجر به آسیب قلمه و خروج شیرابه آن شود. نکته مهمی که باید رعایت شود، بعد از ۴ تا ۸ ماه سیم را باز کنید تا جذب ساقه نشود و ایجاد اسکار کند. نکته مهم برای اینکه تکثیر از طریق قلمه بونسای رشد کنند این است که از زمان قلمه ریشه آن چند ماه زمان لازم است و اما اگر رشدی مشاهده نکردید، حتما باید آبیاری بیشتری انجام دهید. برای فهمیدن اینکه تکثیر بونسای از طریق قلمه ها جواب داده است، دقت کنید آیا شاخه و یا برگ جوانی و جدیدی قابل مشاهده باشد. این یعنی ریشه زایی قلمه ها به خوبی انجام شده است. راه دیگر این است که ریشه های آن را بررسی کنید و با کمک یک تکه چوب یک وسیله خیلی باریک اطراف خاک قلمه های را کنار بزنید و مشاهده کنید که آیا تکثیر بن سای به خوبی انجام شده است یا خیر. در برخی موارد ممکن است که قلمه ها چند شاخه داشته باشد که به هم متصل هستند. هنگام تکثیر بونسای آن ها را جدا نکنید و به مرور زمان با سیم پیچ کردن و استفاده از راه‌های دیگر شکل این شاخه به هم نزدیک کنید و هرس کنید تا بونسای تکثیر یافته تان دارای چند تنه اصلی باشد. بهترین زمان برای تکثیر بونسای از طریق قلمه زدن بونسای، زمانیست که گیاه شما دو تا سه سال رشد کرده باشد. تکثیر بونسای از طریق پیوند زدن تکثیر بونسای از طریق پیوند زدن بیشتر برای بونسای هایی که میوه دار هستند مانند بونسای انار یا بونسای انگور استفاده می شود. از مزایای این روش می‌توان به رشد سریعتر بونسای و اینکه تکثیر بونسای از این طریق در زمان کمتری به گیاه کامل تبدیل می‌شود، اشاره کرد. از معایب تکثیر بونسای از طریق پیوند زدن، می‌توان به این اشاره کرد که قلمه ها حتما باید از یک خانواده باشند. قلمه مناسب را انتخاب می کنیم و در دو طرف قلمه در نزدیکی انتهای آن دو برش ایجاد می کنیم. به گونه‌ای که دو تکه مثلثی از آن جدا شود این تکه های مثلثی مانند بعد از جدا کردن قسمتهای محل زخم را با بتونه یا چسب پیوند، پودر زغال و یا خاکستر سیگار می پوشانند. تا گیاه دچار بیماری قارچ نشود و در گیاه اصلی بر روی بدنه در طول و عرض آن با چاقوی ضدعفونی شده چند شیار باریک ایجاد کنید و تکه های مثلثی را در قلمه آن قرار دهید. سپس محل پیوند با کیسه پلاستیکی و شفاف بپوشانید و سپس تا چند سانتیمتر اطراف آن را با چسب پیوند می پوشانیم. یک الی دو زخم بهبود پیدا میکند و قلمه پیوند می‌خورد. برای نتیجه بهتر کیسه نایلون اطراف آن بپیچید و گیاه را نگه دارید تا زمانی که اینکه پیوند زنی به خوبی انجام شود و نتیجه مطلوب حاصل شود. بهترین وقت برای تکثیر بن سای برای این پیوند زنی، اواخر اسفند یا اوایل بهار است، یعنی زمانی که گیاه می خواهد فعالیت خود را شروع کند. آن وقت است که می توانیم با افزودن یک یا دو شاخه به تنه ی یک درخت نسبتا قطور بن سای، کار پیوند زنی را انجام دهیم تا فرم ظاهری آن را اصلاح کنیم و بن سای زیباتری را پدید آوریم تکثیر بن سای از طریق خوابانیدن هوایی این روش تکثیر بن سای را بیشتر باغبان های حرفه ای انجام می دهند و می توانید در مدت کوتاهی گیاه بونسای را تکثیر کنید یعنی حدود دو سال یک بونسای زیبا داشته باشید. در این روش تکثیر حقه ای به کار برده می شود که مراحل ریشه زنی بر روی ساقه هایی که هنوز بر روی گیاه هستند انجام شود. از سمتی چون حرکت شیره گیاهان در شاخه ها از بالا به پایین می باشد، حرکت این شیره در محلی از شاخه توقف کرده، و این کار توانایی تشکیل ریشه را در محل برش برای تکثیر بن سای بیشتر می کند. در اوایل بهار یکی از شاخه های فرم دار و نسبتا ضخیم و مناسبی از درختان یا درختچه هایی که شاخه های آن به نحو زیبایی در اطراف تنه ی اصلی پراکنده شده اند (نظیر افرا، انجیر، پسته، فیکوس الاستیکا، فیکوس بنژامین و …..) انتخاب کنید. و حدود دو مشت خزه را در آب گرم خیس کنید و پس از خیس کردن در محلی مانند توری مشبک یا سبد قرار می دهیم تا آب اضافی آن خارج شود و خزه رطوبت داشته باشد. سپس یک لایه نوار مانند از پوست شاخه ی منتخب را در زیر قسمتی که چند سرشاخه دارد، به عرض 2.5 سانتی متر از ساقه ببرید و تمام قسمت جدا شده را به هورمونی ریشه زا آغشته کنید. تکه نایلونی به رنگ سیاه یا فویل به اندازه ای که از محل پوست برداشته شده از شاخه را که قبلا آماده کرده اید، از یک طرف آن را به قسمت پایین برش ایجاد شده با سیم روکش دار یا بست پلاستیکی نسبتا محکم ببندید. البته آن را زیاد محکم نبندید زیرا به گیاه فشار آورده و مانع رشد و تکثیر بن سای می شود. در مرحله بعد آن قسمت را با خزه مرطوب شده به قطر پنج سانتی متر در محل برش بپوشانید و سر دیگر نایلون را به بالای محل برش همانند قسمت پایین ببندید. طوری که هوای مرطوب داخل نایلون از آن خارج نشود. اگر از فویل می‌توانید استفاده کنید، نیازی به بستن آن با سیم یا نخ ندارد. در این حالت به شکل بسته کوچکی در می آید و محل برش در داخل نایلون ریشه می کند. در اواخر تابستان با وسیله ی تیزی آن را از زیر بسته جدا کرده و شاخه جدا شده از درخت را با نایلون به محل سر بسته و دور از جریان هوا منتقل می کنیم و به آرامی و با دقت نایلون و خزه را طوری که به ریشه ها آسیب نبیند، از آن باز کنید و آن را در گلدانی با خاک مناسب جهت تکثیر بن سای قرار دهید. محل برش روی بن سای را با چسب مخصوص گیاه بپوشانید. سپس طی یک الی دو سال بسته به میزان رشد بونسای، در اسفند ماه اقدام به هرس ریشه ها و شاخه ها و کاشتن در گلدان مخصوص بن سای کنید. تکثیر بن سای از طریق ساقه ای که پوست آن برداشته شده است راه دیگر برای تکثیر بن سای در این حالت آن است که گلدان پلاستیکی را که از ساقه که پوست آن برداشته اید شده بزرگتر باشد، انتخاب کنید و گلدان را از بالا به پایین ببرید و انتهای آن را به اندازه ای که تنه درخت بتواند از آن عبور کند سوراخ کنید و تنه درخت بدون پوست را در گلدان بکارید و به کمک سیم به دور گلدان آن را ثابت نگه دارید. گلدان را با ترکیبی از خاکی شامل 2 پیمانه پرلایت یا ماسه ی شکسته و یک پیمانه پیت ماس و مقداری پودر قارچکش پر کرده و از آن نگهداری کنید. پس از ایجاد و رشد ریشه ها در داخل گلدان، ساقه را از ته گلدان پلاستیکی ببرید و تا زمان رشد کامل گیاه آن را در همان گلدان نگه داری کنید. محل برش در درخت را با بتونه ی مخصوص گیاه کاملا بپوشانید و پس از ایجاد شاخ و برگ جدید از آن یک بن سای زیبا خواهیم داشت. مشکلات و بیماری های بونسای این گیاه مانند سایر گیاهان دیگر ممکن است دچار مشکلاتی شود که در زیر به مهمترین آنها می پردازیم: علت زرد شدن ناگهانی برگ های بن سای این مشکل می تواند به دلایل زیر رخ بدهد. افراط در آبیاری کم آبی تغییر ناگهانی دمای محیط گیاه کمبود نیتروژن بالخصوص در برگهای مسن گیاه باریک شدن ساقه ها و کوچک شدن برگ ها و سبز شدن برگهای رنگی بن سای علیت این مشکل می تواند به دلیل کمبود نور و یا عدم دسترسی کود به گیاه باشد. وجود این مشکل باعث می شود که نتوان از این گیاه بن سای برای تکثیر استفاده نمود. جمع شدن لبه ی برگها گل بونسای این مشکل به دلیل وجود آفت زیر برگ هاست و بهتر است از اسپری آفت کش استفاده شود. قهوه ای شدن نوک برگ های بونسای علت این مشکل به دلیل کمبود رطوبت محیط و عناصر لازم رشد گیاه مانند پتاسیم و منیزیم و یا به دلیل استفاده از آب کلردار است. پوسیدگی ریشه بن سای علت این مشکل افراط در آبیاری یا مسدود شدن سوراخ زهکش گلدان یا جمع شدن آب در زیر گلدانی است. رنگ پریدگی برگهای بن سای یا کم رنگ شدن آنها علت: عدم استفاده از کود مناسب پژمردگی گیاه بن سای علت: کم آبی، غرقابی، تغییر مکان محیط گیاه، نور زیاد بیش از نیاز گیاه پوسیدگی بن سای علت: آبیاری زیاد در زمستان، ریختن آب روی برگ ها در شب زرد شدن فاصله ی میان رگبرگ های بن سای علت: کمبود آهن کوتاه شدن فاصله ی میان بندها و تولید برگ های ریز در بن سای علت: کمبود فسفر و از کود 0-20-0 استفاده کنید. سوختگی روی برگ های بن سای علت: اسپری کردن آب روی برگ ها در آفتاب و قارچ زرد شدن برگ ها در حالیکه برگها سالم هستند علت: آبیاری با آب سنگین و آهک دار حاشیه یا نوک برگ ها سوخته اند علت: سوراخ زیر گلدان مسدود شده است.